16 Juni 2025
De aanval van Israël op Iran van vrijdag zorgde voor de gebruikelijke reacties op de financiële markten. Aandelen daalden en obligaties stegen in prijs.
De Zwitserse frank en de Japanse yen stegen in koers omdat zij als vluchtvaluta worden gezien. Dat gold overigens ditmaal in mindere mate voor de Amerikaanse dollar. Een andere voorspelbare reactie was de stijging van de olieprijs. Na de eerste berichten over de aanval steeg deze grondstof zelfs met 10%. Uiteindelijk was de prijsstijging op dagbasis 7%.
Daarmee kwam er een einde aan de wekenlange daling. Want ondanks de stijging is de prijs voor een vat olie nog altijd onder de $80. Ten opzichte van het begin van het jaar is de prijs onveranderd. Als we kijken naar de termijncontracten dan is de prijs van olie voor over een jaar met $ 68,35 lager dan de het slot van vrijdag op $ 74,23. Maar de toekomstige ontwikkeling van de olieprijs hangt vanzelfsprekend vooral af van de ontwikkeling van het conflict. Vrijdag leek het erop dat Israël vooral de plekken aanviel die te maken hebben met de ontwikkeling van het Iraanse atoomprogramma. Echter dit weekeinde werden ook diverse plekken aangevallen met raffinaderijen en olieopslagplaatsen. Met deze aanvallen lijkt het dat Israël niet alleen het atoomprogramma wil beletten maar Iran ook economisch wil treffen. Iran produceert ruim 3,2 miljoen barrels olie per dag waarvan ongeveer de helft wordt geëxporteerd en dan vooral naar China. Wereldwijd worden er 103 miljoen barrels geproduceerd. Het wegvallen van Iran zal op zichzelf niet een schok op de oliemarkten brengen. Echter de reactie van Iran kan dat wel. We zagen dat in 2023 na het begin van de oorlog in Gaza. De aan Iran gelieerde rebellengroep Houthis vielen met name olieschepen aan in de Rode Zee wat zorgde voor een stijging van de olieprijs. Inmiddels varen de meeste olieschepen niet meer via de Rode Zee. Van groter belang echter is de straat van Hormuz in de Perzische golf. Hieraan liggen de belangrijkste oliestaten zoals Saudi Arabië, Qatar, Koeweit en Verenigde Arabische Staten. Iran kan door de straat van Hormuz af te sluiten ervoor zorgen dat deze landen minder olie kunnen exporteren en dat kan ervoor zorgen voor een scherpe stijging van de olieprijs. Nu is er in de afgelopen jaren vaker sprake geweest van een mogelijk afsluiten van een van de belangrijkste scheepvaartroutes door Iran. Zoals bijvoorbeeld tijdens de oorlog tussen Irak en Iran in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Uiteindelijk greep de Verenigde Staten in. En dat zal nu ook kunnen gebeuren. Want een fors hogere olieprijs zal vooral voor de Verenigde Staten voor economische problemen kunnen zorgen. Een hogere olieprijs zal zich namelijk vertalen in hogere inflatie voor de Amerikaanse consument. En als president Trump een ding niet wil is dat een hogere inflatie. Want dat zou zijn Make America Great Again een forse slag kunnen toebrengen. Het ligt in de lijn der verwachtingen dat de olieprijs niet veel meer zal dalen. Maar hoe sterk de prijs zal stijgen op korte termijn is de vraag.