Duitsland

3 maart 2025

Wellicht het beste voorbeeld van de problemen voor de Duitse economie. Bij het oprichten van een bedrijf of andere handeling bij een notaris moet het hele contract worden voorgelezen.

Dat is niet alleen tijdrovend maar geeft ook de inefficiëntie van de Duitse economie aan. Er zijn natuurlijk nog veel meer voorbeelden te vinden. Duidelijk is dat de het economisch niet goed gaat met onze oosterburen. De regelgeving is voor de meeste ondernemers het probleem. Bertram Kawlath, voorzitter de VDMA—een verbond van machinefabrikanten— stelt dat veel van bedrijven die zijn aangesloten niet gaan investeren.

In de afgelopen twee jaar is de economie in een recessie beland. Naast de inefficiëntie kwamen daar ook bij de sancties tegen Rusland. De economische terugval in China zorgde voor problemen bij de Duitse automobielsector. Voor dit jaar verwachten economen een lichte groei van 0,3%. Veel hangt af van de nieuwe Duitse regering die nu wordt samengesteld door Friedrich Merz. Dat zou moeten met de SPD. Een van de zaken die moet worden opgelost is de zogenoemde “Schuldenbremse”. Deze maatregel is in 2009 ingevoerd en stelt dat de overheid niet meer dan 0,35% van het bruto nationaal product (BNP)  als structureel tekort mag hebben. Dat zorgt voor rem op de bestedingen. Of dat gaat lukken zal de komende weken blijken. Een aantal economen wijzen naar landen als Spanje, Italië en Portugal waar deze rem er niet is en waar de economische groei goed is. Of het inderdaad gaat lukken deze rem te verwijderen zal de komende maanden moeten blijken. Ondanks de economische malaise blijkt dat niet uit de ontwikkeling van de Duitse beurs. De toonaangevende index DAX is dit jaar met inmiddels met 13% gestegen en bereikte op 19 februari het hoogste niveau aller tijden. Defensiefabrikant Rheinmetall is de sterkste stijger. Maar naast dit fonds zijn het ook de gevestigde namen die een goede koersperformance geven zoals Deutsche Bank, Deutsche Telekom, Siemens en Bayer. In de VS spreekt men vaak van het verschil tussen Main Street en Wall Street. Oftewel in de basiseconomie gaat het slecht maar beleggers besteden daar geen aandacht aan en kopen aandelen. In het laatste valt wellicht economisch geen reden voor te vinden maar andere statistieken duiden op een herstel van de economie. Neem nu het aantal nieuwe bedrijven. In 2024 werden er 2700 opgericht. En dat was 11% meer dan in 2023. Het beschikbaar stellen van risicodragend kapitaal door Private Equity was in de jaren 2015-2019 bijna € 5 miljard per jaar oftewel 0,14% van het BNP. In de afgelopen jaren is dit bijna verdubbeld naar 0,2% van het BNP. Natuurlijk zullen die nieuwe bedrijven niet allemaal een SAP worden. Maar enkele zullen zeker wel voor veel banen zorgen en derhalve voor groei. We hebben vaker gezien dat de Duitse economie na een crisis er sterker uitkwam. Niet voor niets is het woord “Wirtschaftswunder” uit Duitsland afkomstig. Maar ook na de samenvoeging van Oost en West kwam er een duidelijk economisch herstel. En als er vrede komt in Oekraïne dan kunnen Duitse bedrijven gezien de ligging daar van profiteren.