18 maart 2024

Als de voorzitter van de Amerikaanse centrale bank (FED) Jerome Powell een ding niet wil dan is het de geschiedenis in gaan als een tweede Arthur Burns.

In een groot aantal historische beschouwingen over de FED wordt Burns de slechtste voorzitter ooit worden genoemd. Burns zat aan het roer van de FED tussen 1970 en 1978. Toen hij aantrad was de inflatie opgelopen van 4% in de jaren zestig naar 6%. Hij werd benoemd door Richard Nixon die stelde dat “Dr.Burns een voorstander is van lagere rentes”. De olieschok in 1973 echter zorgde voor een stijging van de geldontwaarding naar 12%.

Burns verhoogde de rente maar gedeeltelijk. Zijn redenatie was dat de hogere inflatie vooral kwam door hogere energieprijzen en dat die tijdelijk zouden zijn. Met de wijze kennis achteraf een duidelijk inschattingsfeit. Burns werd opgevolgd door William Miller die nog geen anderhalf jaar later in 1979 werd vervangen door Paul Volcker. Hij is de geschiedenis in gegaan als de grote inflatiebestrijder. In 1981 piekte de inflatie op 13,5%. Twee jaar later was deze nog slechts 3,2%. Volcker gebruikte een zwaar middel om dit te bereiken. Het rentetarief, de FED-funds werd verhoogd van gemiddeld 11,2% naar even 20%. Het gevolg was dat de Amerikaanse economie in de zwaarste crisis kwam in meer dan 50 jaar. Volcker was duidelijk niet populair op dat moment. Boeren die de rentekosten niet meer konden betalen blokkeerden met hun tractoren straten in New York. Dat hij nu in de economische geschiedenis te boek staat als geniaal komt vooral omdat na de crisis van begin jaren tachtig de Amerikaanse economie sterk groeide. Het is deze geschiedenis die natuurlijk nu meespeelt in de gedachtegang van Powell. Hij wil liever een Volcker zijn, gehaat tijdens het voorzitterschap en bewierookt later. Afgelopen week bleek dat de inflatie nog niet volledig onder controle is. Wat weer zorgde voor hogere rentetarieven en lagere aandelenkoersen. De meningen over het toekomstige rentebeleid van de FED lopen sterk uiteen (Zie FT04-2024). Op zichzelf is er geen reden de rente te verlagen als we kijken naar de arbeidsmarkt. Maar als de gemiddelde Amerikaan wordt gevraagd hoe het economisch voorstaat dan is dat uitermate somber. Naast immigratie is het tweede grote punt van de komende presidentsverkiezingen namelijk de inflatie. En dan kijken de Amerikanen vooral naar de rentekosten voor hypotheken. Deze zijn immers de afgelopen in de afgelopen jaar met 140% gestegen van 3% naar 7%. Omdat deze tarieven gekoppeld zijn aan de FED-Funds pleit dat weer voor een renteverlaging. En hoewel de FED politiek onafhankelijk is moet ook rekening gehouden worden met de komende verkiezingen. Al zal men dat altijd ontkennen maar monetaire politiek is geen korte termijn verhaal. Verlaagd de FED de rente sterk dan kan dat op kritiek komen te staan dat men de zittende president Biden wil steunen. Verlaagt men niet dan zullen veel ontevreden Amerikanen de kant van Trump kunnen kiezen. Het is vaker geschreven: “Een centrale bankier valt niet te benijden”.

 

Deze inhoud is beschermd met een wachtwoord. Voer hieronder je wachtwoord in om het te bekijken:

11 maart 2024

Naast de technologische ontwikkelingen waar Artifial Intelligence een voorbeeld van is, is ook op het gebied van biotechnologie een snelle ontwikkeling.

Daar vinden we in Covid-19 een voorbeeld van. Vier jaar geleden was er paniek op de beurzen omdat niemand een goede voorspelling durfde te geven hoe de pandemie zich zou ontwikkelen. Nu kunnen we constateren dat het virus is “gedegradeerd” tot een gewoon verkoudheidsvirus. De snelheid waarmee wetenschappers in staat waren een vaccin te ontwikkelen hadden weinigen voor mogelijk gevonden. Een geheel nieuwe techniek het zogenoemde mRNA lag hieraan ten grondslag.

Het was met name Moderna die deze techniek hanteerde. De koers van het aandeel schoot omhoog van $100 naar de $400. Slot afgelopen vrijdag was $103. Hetgeen aangeeft dat niet alleen technologiefondsen fors kunnen stijgen en dalen maar ook bedrijven in deze sector. Het bleek ook afgelopen week toen Vivoryon met 90% daalde op de Amsterdamse beurs. Het middel tegen Alzheimer dat dit bedrijf ontwikkelt blijkt niet volledig te werken. Ook Eli Lilly daalde afgelopen vrijdag met meer dan 2%. De Amerikaanse toezichthouder (FDA) stelt haar beslissing om het middel Donanemab goed te keuren uit. Ook Donanemab zou Alzheimer kunnen bestrijden. De koers van het farmaciebedrijf is overigens dit jaar al met 30% gestegen en in de afgelopen twee jaar meer dan verdubbeld. Daarmee is het een van de best presterende aandelen in de sector. Zelfs meer dan Novo Nordisk. Enthousiasme rondom dit aandeel komt door de ontwikkeling van Wegovy en zorgde ervoor dat de marktkapitalisatie van dit Deense bedrijf de grootste is in Europa. De omzet van het geneesmiddel steeg van $876 miljoen naar $ 4,5 miljard in 2023. Wegovy is een zogenoemd GPL-1s middel dat wat obesitas kan bestrijden. Oorspronkelijk was het om diabetes te bestrijden maar het bleek ook effectief om gewichtsverlies te creëren. Eli Lilly heeft een soortgelijk GPL-1s medicijn genaamd Zepbound. Volgens onderzoeken verliezen gebruikers van Wegovy 15% van hun gewicht en bij Zepbound is dat 20%. Het is geen verrassing dat een “simpel” dieetproduct voor enthousiasme zorgt. Volgens Bloomberg zal de omzet in 2030 ruim $80 miljard zijn. In het afgelopen jaar was dit nog geen $5 mrd. Gezien het feit dat obesitas voor veel gezondheidsproblemen kan zorgen is een dergelijke veronderstelling niet helemaal uit de lucht gegrepen. Zo stelt Novo Nordisk dat het aantal hartproblemen met 20% kan afnemen door het gebruik van Wegovy. Het grootste probleem voor de farmaciebedrijven is de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Dat vergt veel investeringen en men moet afwachten of het uiteindelijk effectief zou zijn. En dat moet ook bewijsbaar zijn, zie de problemen bij Donanemab. Dat betekent ook dat voorlopig Novo Nordisk en Eli Lilly de markt zullen beheersen. Andere toetreders zijn simpelweg jaren achter voordat zij toestemming krijgen. Voorspellen in de biotechnologie is heel wat moeilijker dan in andere sectoren en dat maakt adviseren ook lastiger.

 

Deze inhoud is beschermd met een wachtwoord. Voer hieronder je wachtwoord in om het te bekijken:

4 maart 2024

Eind 1989 was er een discussie tussen twee effectenhandelaren. Het ging over de Japanse beurs die in korte tijd was verdubbeld. Volgens de ene zou het nog verder omhoog gaan.

Japan was immers een economisch wonder. De auto-industrie groeide en verdrong de Europese en Amerikaanse autofabrikanten. En ook de elektronica industrie domineerde. Natuurlijk, een reactie was niet uit te sluiten maar dat zou slechts kort zijn. Beleggen in Japan zou de komende jaren lucratief zijn. Uiteindelijk vormde de Japanse beurs 37% van de totale wereldbeurskapitalisatie. De Amerikaanse markt volgde met 29% op redelijke afstand.

De andere stelde dat Japanse aandelen simpelweg te duur waren en door alle kruisverbanden tussen de diverse bedrijven ook moeilijk te analyseren. De laatste heeft gelijk gekregen. Toen de Japanse centrale bank (BOJ) de rente begon te verhogen stortte de oververhitte vastgoedmarkt in. Banken leden zware verliezen. In korte tijd daalde de Japanse beursindex de Nikkei-225 met ruim 60%. De optimistische beurshandelaar echter kreeg afgelopen vrijdag uiteindelijk het gelijk aan zijn kant. Want na een reactie van bijna 34 jaar staat de Nikkei-225 op 39.911 punten. Het record van 1989 was 39.916. De Japanse beurs is in de eerste twee maanden van dit jaar met al bijna 20% gestegen. Na al een uitstekend 2023 waar de index 28% steeg. Overigens wordt hier geen rekening gehouden met de dalende koers van de Japanse yen. Deze is dit jaar al met 5% gedaald. Sinds 2021 is de munt met 29% gedaald ten opzichte van de euro. De dalende yen is volgens veel analisten de reden voor het enthousiasme op de aandelenbeurs. De economische cijfers geven dat ook aan. In januari nam de export met bijna 12% toe op jaarbasis. Vooral de export naar China nam met 29% fors toe. Opvallend want de Chinese economie groeit minder sterk dan verwacht. Het zijn vooral machines voor chips die de Chinezen kopen. Ook de Japanse auto-industrie doet het goed. De export naar de Verenigde Staten steeg met 16% en die naar Europa met 14%. Niet vreemd dat Toyota, het grootste bedrijf in Japan, haar winstprognose heeft verhoogd. De winstmarge van het bedrijf is nu 14% wat het hoogste niveau is sinds het begin van deze eeuw. De vraag is natuurlijk of na de stevige stijging van de Japanse aandelen het nog aantrekkelijk om te beleggen. Een van de eerste risico’s voor de belegger is natuurlijk het valutarisico. Zoals aangegeven is de Japanse yen gedaald. En het lijkt er niet direct op dat de munt de komende tijd zal gaan stijgen. Ondanks de stijgende inflatie wil de BOJ de rente nog niet snel verhogen,  omdat men wil niet dezelfde fout maken als begin jaren negentig van de vorige eeuw. Op fundamentele basis is de Japanse beurs goedkoop. De koerswinstverhouding is 14 wat lager is de de Amerikaanse aandelen met 21. Een andere reden om Japanse aandelen te kopen is dat wereldwijd het beleggersgeld naar dit land stroomt. Het wordt gezien als alternatief voor Chinese aandelen welke door de internationale belegger wordt gemeden. Dat alles kan ervoor zorgen dat de Nikkei-225 nog altijd verder kan stijgen.

 

Deze inhoud is beschermd met een wachtwoord. Voer hieronder je wachtwoord in om het te bekijken:

26 Februari 2024

Dat een luchtbel knapt is via de wetten van de natuurkunde te verklaren. Het bestaan van een luchtbel is gebaseerd op het gegeven dat er een perfect evenwicht is tussen binnen- en buitendruk.

Als dat verstoord wordt dan komt er een “barst” in de bel waardoor de lucht ontsnapt en de luchtbel verdwijnt. De verstoring kan diverse oorzaken hebben. De binnendruk neemt toe of de buitendruk. Ook kan aanraking met een ander object zorgen voor het verdwijnen van de bel. In de afgelopen week zagen we in de beursverslagen over de aandelenmarkt regelmatig de term luchtbel. Vaker hebben we hier gesteld dat lucht in fietsbanden zit en nooit in aandelen.

Op de voorpagina van het NRC stond $ 1.900.000.000.000 (1.900 mrd) wat verwees naar de beurswaarde van chipproducent Nvidia. Daarvan kwam $ 220 mrd er donderdag bij na de cijfers van het bedrijf. Ter vergelijking de Europese centrale bank boekte over 2023 een verlies van 1,3 mrd euro door de gestegen rente. De stijging van de beurswaarde was de grootste ooit en brak het record van enkele weken geleden dat Meta boekte met een stijging van $205 mrd op een enkele dag. De stijging van Nvidia is spectaculair maar tegelijkertijd ook verklaarbaar. De omzet is met 265% gestegen ten opzichte van een jaar geleden. En zoals een analist het zo mooi stelde “Het is echte vraag naar een product”. Geen hype dat prijzen fors doen stijgen zoals twee jaar geleden bijvoorbeeld de gasprijs. Bovendien zal de vraag naar de producten van Nvidia niet plotseling afnemen. Niet doordat de concurrentie met andere (betere) producten komt. Dat zal een keer gebeuren maar dan hebben we het over jaren. Ook zal de vraag niet afnemen. Zoals bekend zijn de chips van Nvidia vooral bestemd voor de voor kunstmatige intelligentie (AI). Praktisch ieder bedrijf stort zich hierop en de toepassingen zijn zeer divers. Van het beter voorspellen van voorraden bij winkelbedrijven tot het zelfstandig kunnen besturen van een auto. Er komt derhalve een grote productiviteitswinst voor bedrijven. Een die te vergelijken is met de opkomst van de computer. Dat zorgde ervoor dat typekamers verdwenen. De winsten van bedrijven zullen dus toenemen en dan zullen koersen van aandelen ook stijgen. Dat is verklaring van de huidige stijging van de koersen. Volgens sommige analisten is de huidige stijging niet sterk omdat het slechts door een paar technologiefondsen wordt gedomineerd. Maar dat is niet helemaal het geval. Een aandeel als winkelketen Costco staat ook op haar hoogste niveau. Een ander aspect is dat de huidige stijging begon toen in november de rente fors ging dalen. De verwachting was dat in maart de Amerikaanse centrale bank de rente zou verlagen. Dat gaat niet gebeuren en de kapitaalrente is gestegen (zie FT3R-2024). Ondanks deze “tegenvaller” zijn indices blijven stijgen. Ook het gegeven dat 78% van de S&P500 aandelen het beter deed dan analisten hadden verwacht geeft een stevig basis aan de stijging. Maar zoals bekend kan er altijd iets onverwachts gebeuren. Juist dan gaat het erop aan de langere termijn in de gaten te houden.

 

 

Deze inhoud is beschermd met een wachtwoord. Voer hieronder je wachtwoord in om het te bekijken:

19 Februari 2024

De afgelopen week maakte bouwbedrijf BAM bekend dat men ondanks de vooruitzichten het dividend met 33% verhoogt. Uitzendbureau Randstad keert weer eens een speciaal dividend uit.

Kapitaalverschaffers hebben recht op een vergoeding. Leent men geld via een obligatie dan is er een vaste jaarlijkse vergoeding. Leent men geld via aandelen dan is er geen sprake van een vaste jaarlijkse vergoeding. Wel de kans dat de vergoeding oftewel het dividend hoger wordt. Volgens de theorie is de waarde van een aandeel dan ook de som van de toekomstige dividenden. De koers van een groeiend bedrijf, met kans op hogere dividenden, is dan ook relatief hoger dan een langzaam groeiend bedrijf.

In de afgelopen jaren waren er met name in de technologiesector bedrijven die geen dividend uitkeerden. En dat ondanks steeds hogere winsten. Het argument van het management was dat men het geld nodig had om verder te kunnen groeien. Recent besloot Meta om van die gedachte af te stappen (zie FT5-2024). Het uitkeren van een dividend geeft aan hoe het management denkt over de toekomst van het bedrijf. Is die gunstig dan verhoogt men jaarlijks de uitkering. Maar als de zaken zich ongunstig ontwikkelen dan kan men ook besluiten het dividend te verlagen of helemaal niet uit te keren. Dat gebeurde enkele jaren terug bij de “trouwe” dividendbetaler Shell. Inmiddels is de reputatie van het bedrijf ten dele hersteld en zijn beleggers in het aandeel er zeker niet op achteruitgegaan (zie 28A-2023). Dividend is voor het management dus een redelijk soepele manier om het bedrijf door slechte tijden te loodsen. Maar een verlaging zorgt voor reputatieschade. Een andere mogelijkheid is het inkopen van eigen aandelen. Dat heeft voor het management nog grotere voordelen. Allereerst is het flexibel. Men kan het ene jaar wel inkopen en als het slechter gaat jaren overslaan. Dit komt bij beleggers minder negatief over dan het verlagen of schrappen van het dividend. Door het inkopen van aandelen wordt de winst verdeeld over minder uitstaande aandelen en zal de koers dus automatisch stijgen. In het kielzog kan men dan het dividend verhogen. Een ander voordeel is volgens analisten dat door het inkopen van aandelen en dus de automatisch hogere winst goed is voor de aandelenopties die het management heeft. Veel bedrijven hebben dergelijke beloningssystemen. Een manager profiteert van de stijging van de koers van het aandeel. Bij een dividendverhoging is dat niet direct het geval. Of dit het uitganspunt is om aandelen in te kopen is niet echt te bewijzen. Wel is er een politiek debat om inkopen van aandelen zwaarder te belasten. Wellicht daarom wint dividend uitkeren de laatste jaren weer aan belang. Voor de S&P500 is het dividend dat bedrijven uitkeren aan de aandeelhouders in de afgelopen drie jaar met 22% gestegen. Een verklaring is de hogere kapitaalmarktrente. Er is een relatie tussen het rendement op aandelen en die van obligaties. Een andere reden is dat veel bedrijven over relatief veel liquiditeiten beschikken. Hogere dividenden de komende jaren lijkt dan logisch en daarmee ook hogere koersen.

 

Deze inhoud is beschermd met een wachtwoord. Voer hieronder je wachtwoord in om het te bekijken: