12 Mei 2015

Het is gemakkelijk te voorspellen. Na onrust op de aandelenmarkten komen er diverse advertenties waar veilige beleggingen worden aangeboden.

De reclameadviseurs denken dat beleggers in beursgenoteerde aandelen zenuwachtig worden en derhalve op zoek gaan naar iets anders dat hen wellicht minder uit de slaap houdt. Nu is het de vraag of de hedendaagse belegger snel zenuwachtig wordt. Deze heeft in de afgelopen jaren al heel veel dalingen meegemaakt.

En een ding heeft men geleerd. Na dalingen komt er ook een herstel. Ook nu weer is het herstel na de dalingen van begin april fors. De S&P500 is met ruim 12% gestegen sinds 8 april. De Europese StoXX600 zelfs met 14%. Het zal niet te lang duren voordat in de reclame uitingen van diverse beleggingsfondsen deze percentages worden genoemd in plaats van de veilige beleggingen. Nu is het de vraag natuurlijk of er wel veilige beleggingen zijn. Een fonds dat belegd in winkels heeft natuurlijk wel een aantrekkelijk rendement volgens de advertenties. En dat het per kwartaal (of zelfs per maand) uitkeert is wellicht aantrekkelijk maar niet veilig. De vraag blijft of op het einde van de looptijd het geld nog terugkomt. En daar zijn voorbeelden van dat dit niet gebeurde. Het grote voordeel is dat men niet dagelijks ziet hoe de waarde ontwikkeling is. Dat geeft inderdaad geen slapeloze nachten. Een andere belegging die volgens sommigen ook rust geeft is private equity (PE). Een groeimarkt de afgelopen jaren. Tien jaar geleden was deze markt 10 biljoen dollar groot nu is dit 24 biljoen. Nu is deze markt vooral voor vooral pensioenfondsen zoals Calpers het ambtenarenpensioenfonds van de staat California. Indiduele pensioen- programma’s bekend onder de 401K mogen niet beleggen in PE.  Een wet uit 1974 verbiedt dit. Dit omdat in PE weinig liquiditeit is en ook omdat de beheerders van PE hoge vergoedingen vragen. De nieuwe directeur van het Employee Benefits Security Admistration die president Trump heeft voorgesteld Daniel Aronowitz vind de wet vooral naief. Immers het zorgt ervoor dat de deelnemers aan 401k niet kunnen profiteren van de groei van nieuwe bedrijven die vaak door PE worden gefinancierd. Nu zijn er wel wat mogelijkheden voor individuele beleggers om te investeren in PE. Vaak via een tussenvorm. Zo zijn er de Business development companies oftewel BDC. Kern is dat het geld dat men ontvangt van beleggers weer wordt uitgeleend aan bedrijven die in een lastige financiële situatie verkeren. Zolang de economie het goed doet is het geen probleem. Maar als er economische tegenwind is dan wordt het lastiger. En door de handelsmaatregelen van de regering Trump vrezen veel analisten hiervoor. Dat zorgde ervoor dat de BDC’s in een vrij val kwamen. Gemiddeld 20% koersdaling in twee maanden. Een voorbeeld is Blackstone Secured Lending Fund. Ook hier is een herstel geweest maar beperkt. En gezien het dividendrendement nu van meer dan 10% is er een hoog risico aanwezig. Tot voor kort werden BDC ‘s gezien als veilige beleggingen en een alternatief voor obligaties. Maar dat is nu niet meer.

5 Mei 2025

Het werd dit weekeinde vermeld in de diverse media. “Superbelegger” Warren Buffett stopt na een carrière van 60 jaar als bestuursvoorzitter van Berkshire Hathaway.

De term ‘superbelegger’ is niet iets waarmee Buffett zichzelf zou omschrijven. In tegenstelling tot veel, met name hedgdefundmanagers, kocht hij geen penthouse in New York of een enorme boot. Hij leeft nog altijd in een van zijn eerste huizen die hij kocht. Daar struikelde hij vaak over stoelen terwijl hij jaarverslagen aan het lezen was.

Het geeft aan dat hij een obsessie had met het bestuderen van de aandelenmarkten. Volgens zijn eigen verhaal kocht hij zijn eerste aandeel toen hij 11 was. Drie aandelen Cities Service, tegenwoordig onderdeel van Venezuela’s Petróleos de Venezuela SA. Zijn toewijding is een deel van zijn succes. Een ander aspect is dat hij investeerde in een periode waarin beleggen in aandelen steeds populairder werd. Dat komt door de groei van onder andere pensioenbeleggingen. Minstens zo belangrijk is dat Buffett een belegger is en geen handelaar. Aandelen kopen en ze lang vasthouden is voor hem het geheim van succesvol investeren. Wat ook meespeelt is dat zijn beleggingsfonds eigenlijk geen beleggingsfonds is maar een verzameling van bedrijven. Succesvolle beleggers starten vaak een klein fonds. Als dat succesvol is stroomt het beleggingsgeld naar dat fonds. Het wordt steeds groter en wordt het voor de beheerder lastiger om telkenmale succesvolle investeringen te doen. Als dat een keer tegenvalt halen beleggers hun geld terug wat ervoor zorgt dat de beheerder moet verkopen en vaak is dat dan een vicieuze cirkel naar beneden. Berkshire Hathaway heeft dat probleem niet. Wie wil profiteren van de kennis en kunde van Buffett koopt het aandeel Berkshire. Er komt dus niet van buitenaf geld binnen dat belegd moet worden. Dat beleid resulteert in het gegeven dat er op dit moment 330 miljard dollar cashgeld wordt aangehouden. Buffett heeft niet alleen belangen in beursgenoteerde aandelen zoals CocaCola en Apple maar ook in diverse bedrijven zoals bijvoorbeeld BNSF Railway, een van de grootste spoorwegbedrijven in de Verenigde Staten. Daarmee kan hij beter dan welke econoom ook zien hoe de economische ontwikkeling is en daaruit conclusies trekken. Neemt het goederenvervoer over het spoor af dan duidt dat op een recessie. En dat is een betere indicatie dan welke economisch cijfer ook. Waar Buffett vooral om bekend staat is zijn nuchtere kijk op de ontwikkelingen op de aandelenmarkt of zoals hij dat zelf altijd noemde MrMarket. Het was overigens Buffetts leermeester Benjamin Graham die deze term voor het eerst gebruikte in zijn boek uit 1949 The Intelligent Investor. MrMaket laat elke dag weer opnieuw weten welk prijs hij voor een aandeel wil betalen. Maar deze (fictieve) belegger reageert altijd extreem irrationeel en emotioneel. Soms is deze euforisch en soms paniekerig. Geen enkele belegger moet ingaan op de aanbiedingen die MrMarket doet. Pas als het de juiste prijs is moet men dat doen. Wellicht zullen beleggers de nuchtere kijk van Buffett de komende jaren vooral gaan missen.

28 april 2025

De taak van een analist met een mening over de financiële markten valt te vergelijken met een scherpschutter. Rustig afwachten en op het juiste moment trekker overhalen.

In het huidige tijdsgewricht heeft de scherpschutter het wat moeilijker. Hij moet richten op een bewegend doel in het donker. En bovendien probeert iemand hem telkens uit het evenwicht te brengen. En die we weten allemaal wie die “pestkop” is. Namelijk de president van de Verenigde Staten.

Een treffer voor een sluipschutter in die situatie heeft weinig te maken met kennis, ervaring en voorbereiding. Het is gewoon geluk als er raak wordt geschoten. De strategen durven dan ook weinig duidelijke uitspraken te doen. Het merendeel stelt dat er moet worden afgewacht. En dan vooral op de volgende mededeling van de president op zijn eigen sociale media kanaal: Truth Social. Alle automatische handelsplatformen zijn inmiddels hierop ingesteld. Met als gevolg soms forse bewegingen van de ene op de andere dag in de aandelenindexen wereldwijd. Optimistische strategen die stellen dat nu kopen het juiste moment is zijn er weinig. Meer aandacht wordt er besteed aan de negatieve strategen die stellen dat de bewegingen in april maar een klein voorbeeld is van wat er de komende tijd zal gaan gebeuren. Nu is het in de geschiedenis van de financiële markten wel vaker voor gekomen dat de pessimisten de meeste aandacht krijgen. Het is bekend dat slecht nieuws eerder de krantenkolommen bereikt dan goede berichten. Ons basisscenario blijft dat het uiteindelijk allemaal wel zal gaan meevallen. Correcties zijn nooit uit te sluiten maar het is verstandig om niet mee te gaan met het dagelijkse sentiment. De heftige koersreacties zijn niet alleen toe te schrijven aan de berichten maar ook aan de technische factoren. En dan hebben we het met name over de “zeroday options”. Twee jaar geleden (FT8A-2023) hebben we aan dit fenomeen al aandacht besteed. Deze derivaten hebben een beperkte looptijd van een dag. Dat betekent dat er forse (soms duizenden procenten) winst valt te maken maar ook dat men snel verlies heeft. Vlak na “Liberation Day” op 4 april werden er in dit soort contracten meer dan 100 miljoen verhandeld op een enkele dag. Dat was 77% meer dan het gemiddelde. Zonder al te specifiek in te gaan op de techniek werken deze contracten eerder versterkend in de bewegingen dan dat ze deze zullen verminderen. Het is niet verstandig om beslissingen voor de langere termijn te laten beïnvloeden door “zerodays”. Op dit moment komen de meeste bedrijven met hun kwartaalcijfers en de vooruitzichten voor de komende tijd. Tot op dit moment valt te concluderen dat de cijfers niet al te slecht zijn wat gezien de situatie niet onverwacht is. Ook de vooruitzichten zijn niet overdreven somber. Natuurlijk kan dat over drie maanden anders zijn. Echter we blijven ervanuit gaan dat Trump uiteindelijk als succesvol president de geschiedenis wil ingaan. Zijn eerste 100 dagen zijn voor de aandelenmarkten desastreus geweest. Dat zal hij op de een of andere manier willen veranderen de komende tijd.

 14 April 2025

Het is lang geleden dat de weekendkranten zoveel aandacht besteedden aan de ontwikkeling op de financiële markten. Wat kan hier nog aan worden toegevoegd?

Strikt genomen niet veel. Want in alle analyses komt meer of minder de zin voor waarmee we vorige week afsloten “De vraag is hoever hij wil pokeren met de financiële markten. Daar is geen verstandig woord over te schrijven. Maar als iemand snel van mening kan veranderen dan is dat de president wel.”

En dat hij veranderde van mening bleek afgelopen week wel. Zoals Jim Cramer de bekende beursanalist stelde: “De markten kunnen het tempo van Trump niet bijhouden”. Ook dit weekend was er weer nieuws. De handelstarieven zullen niet gelden voor telefoons en andere computer gerelateerde producten. Derhalve de verhalen dat Apple een van de grootste verliezers zou zijn kan ook weer in de geschiedenisboeken. Maar nadat dit is geschreven en het de lezer bereikt kan er weer een andere maatregel zijn die de markten zal beïnvloeden. Ook zonder berichten bewegen markten fors. De zogenoemde termijncontracten op aandelenindices (futures) bewogen fors voor marktopening van New York. Het ene moment was het S&P500 contract 25 punten hoger en een minuut later weer 25 lager. Een procent verschil in luttele secondes. Natuurlijk heeft het ook te maken met de relatief geringe liquiditeit van deze contracten. De vraag is natuurlijk wat houdt de toekomst in. Er valt een aantal ontwikkelingen te zien. Allereerst de handelsstromen daar is een ontwikkeling die eigenlijk al vijf jaar geldt. Tijdens de Covid-19 bleek dat door het op slot gaan van Chinese fabrieken er onderdelentekorten ontstonden in de fabrieken in bijvoorbeeld Europa. Dat heeft ervoor gezorgd dat een aantal bedrijven geïnvesteerd hebben in productiecapaciteit dichter bij het eindproduct. Die ontwikkeling zal zeker worden doorgezet om handelssancties te verminderen. Het is overigens ook gemakkelijker door de verregaande robotisering. Voor een robot maakt het niet uit of hij in Europa staat of in China. Overigens in de hele discussie die in de Verenigde Staten woedt over het verdwijnen van banen wordt vergeten dat de meeste banen verdwijnen door automatisering. Een andere ontwikkeling is die op de financiële markten. En ja, deze reageren soms hectisch maar nu de “handelsstorm” aan het afnemen is mag toch worden geconcludeerd worden dat ze zijn blijven functioneren. Dat in tegenstelling tot de kredietcrisis toen er bijna een totale stilstand kwam en regeringen in weekends moesten besluiten om banken te nationaliseren. Elke belegger die zijn bezittingen wilde omzetten in liquiditeit kon dat doen. Al moet altijd de beleggingswijsheid gelden dat men moet verkopen als het kan en niet als het moet. Belangrijkste vraag is natuurlijk of de wereldeconomie schade heeft opgelopen door de ontwikkeling van de afgelopen weken. Een citaat van een ondernemer deze week was “Er is altijd wat en je moet erop inspelen”. Dat is een van de redenen waarom de economieën uiteindelijk weer gaan groeien en bedrijven winst gaan boeken.

7 April 2025

TGIF klonk het vast vrijdagavond bij de handelaren in financiële producten. Ook voor beleggers was het Thanks God Its Friday. Want in het weekeinde is er geen handel in aandelen of obligaties.

En dus kunnen koersen niet verder dalen. Vooral de laatste twee dagen van de week waren dramatisch. Wereldwijd daalden aandelenkoersen en stegen obligaties waardoor rentes daalden. En dat alles na “Liberation Day”. De dag waarop volgens de Amerikaanse president de Verenigde Staten een nieuwe groei-impuls zou krijgen.

Maar die toekomstige groei wordt niet door beleggers gezien. Welk verhaal de vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering ook houden. Er wordt rekening gehouden met een afzwakkende economische groei. Dat zorgt voor lagere winsten bij bedrijven dus dalen koersen. Want de prijs van een aandeel wordt bepaald door de toekomstige winsten. De forse reactie kwam niet door het invoeren van handelstarieven. Daar was men al vanuit gegaan. Echter de percentages waarmee de Amerikaanse regering de eigen markt wil beschermen waren veel hoger dan waar velen rekening mee hadden gehouden. Daar kwam bij dat de Chinese regering niet wachtte maar direct haar antwoord had en op Amerikaanse producten een forse prijsverhoging doorvoerde. De paniek op de markten doet denken aan andere forse dalingen op de aandelenmarkten. Zoals het begin van de kredietcrisis in 2008 of recenter de Covid-19 daling van ruim vijf jaar geleden. Als dat zo is dan hoeft er niet al te veel zorgen te worden gemaakt. Want ook die dalingen kwamen plotseling maar met de kennis van nu waren het juist tijden om te kopen dan om in paniek te verkopen. Maar met de bekende uitspraak: “rendementen uit het verleden geven geen garantie voor de toekomst” kan er ook niet gegarandeerd worden dat we over een jaar hoger staan dan nu. Dat vindt wel Peter Navarro, economisch adviseur van de president, en de bedenker van de importmaatregelen. Over vier jaar staat volgens hem de Dow Jones boven de 50.000. Vanaf dit niveau een stijging van 31%. Niet echt spectaculair als de maatregelen inderdaad tot de Amerikaanse gouden eeuw zouden moeten leiden. Er is overigens een groot verschil tussen de huidige crash  en die als gevolg van de kredietcrisis en Covid-19. Tijdens de kredietcrisis was de onzekerheid dat niemand echt overzicht had waar het grote probleem was. De bekende beursanalist Jim Cramer schreeuwde het uit “Ze hebben geen idee wat er aan de hand is”. En daarmee doelde hij op de centrale banken.  De Covid-19 crash was er ook een waar beleggers zich in een donkere tunnel bevonden en niet konden analyseren hoe groot de problemen zouden zijn. Virusdeskundige waren belangrijker analisten voor de financiële markten dan strategen. Het grote verschil nu is dat de oorzaak van de dalingen wel helder is. Namelijk Donald Trump. En dus is de oplossing in tegenstelling tot de andere dalingen nu ook duidelijk. De vraag is hoever hij wil pokeren met de financiële markten. Daar is geen verstandig woord over te schrijven. Maar als iemand snel van mening kan veranderen dan is dat de president wel.