Werken sancties?

5 september 2022

Werken sancties? Sinds de door Rusland ontketende oorlog tegen de Oekraïne hebben vooral westerse landen sancties opgelegd richting de agressor.

Nu deze een half jaar duren moet dit in de economische cijfers van het land terug zijn te zien. Maar recent heeft het IMF de vooruitzichten bijgesteld. Ging men in april nog uit van een daling van het Bruto Nationaal Product van 8,5%, inmiddels is dat bijgesteld naar een daling van 6%. Nu was het krijgen van betrouwbare economische cijfers van deze economie ook voor de oorlog al lastig. The Economist maakte een vergelijking dat de economische cijfers net zo transparant zijn als een Siberische sneeuwstorm. Sinds de inval in het buurland zijn zowel de Russische centrale bank als het statistische bureau Rosstat gestopt met publiceren van alle gegevens over de economie.

De statistieken die wel worden gepubliceerd worden in twijfel getrokken. Investeringsbanken hebben de medewerkers teruggetrokken uit Rusland dus die kunnen geen indicaties geven hoe het ervoor staat. Ook diverse economen die voor diverse organisaties de economie volgen zijn vertrokken en kunnen geen onafhankelijk oordeel vormen.  Van een afstand komen er diverse onderzoeken. Zo schreven onderzoekers van de Yale universiteit dat het vertrek van Westerse bedrijven en de sancties een zware wissel trekken op de economie. Echter de bekende Ruslandkenner Chris Weafer schreef recent dat “de Russische economie niet instort”. De schaarse data die er zijn geven dat ook aan. Goldman Sachs heeft de zogenoemde “current-activity indicator”. Deze daalde voor Rusland sterk in maart en april. Maar relatief minder dan bij de financiële crisis in 2007-2009 of na de invasie van de Krim in 2014. Sterker nog de laatste maanden is deze indicator aan het stijgen. JPMorgan stelt dat de elektriciteitsconsumptie weer aan het groeien is wat duidt op economische groei. Ook de cijfers van de spoorwegen duiden erop dat de vraag naar producten nog altijd groeit. Ook inflatie lijkt niet een probleem te zijn. Deze steeg in de eerste vijf maanden met 10% maar die stijging lijkt nu weer af te zwakken. Dat komt doordat de prijs van energie voor de Russische economie niet stijgt. Maar belangrijker is de koers van de roebel. Na de invasie daalde de koers dramatisch maar inmiddels is deze hersteld. Begin maart moest er voor een dollar 130 roebel worden betaald. Nu is dit 60 roebels voor een dollar. Importgoederen worden op deze manier niet duurder. Volgens economen is het vooral het rentebeleid van centrale bank president Elvira Nabiullina dat de koers zo is hersteld. Wellicht nog belangrijker, president Putin bemoeit zich totaal niet met het economisch beleid. Dat in tegenstelling tot de president van Turkije. Maar de belangrijkste reden voor het niet ineenstorten van de Russische economie is de export van olie en gas. Door de hogere prijzen ontvangt Rusland nu meer dan ooit. Hoe lang deze nog zo hoor blijven is de vraag. Als de historie iets leert is dat de Sovjetunie eindigde omdat het de wapenwedloop niet meer kon financieren.