035-6921700
17 oktober 2022
Het komt niet zo vaak voor dat de financiële markt een politicus geen andere keuze geeft dan af te treden. Men wijkt immers niet voor de speculanten.
Tijdens de Aziëcrisis in september 1997 beschuldigde de toenmalige premier van Maleisië, Mohamad Mahathir, een Joods-Amerikaanse samenzwering op Wall Street onder leiding van de speculant en miljardair George Soros van de crisis. Dergelijke beschuldigingen deden de Britse politici de afgelopen weken gelukkig niet. En dat terwijl de ontwikkelingen rondom het Britse pond veel gelijkenissen vertoonden met wat er 25 jaar geleden in Azië gebeurde. Wantrouwen of de overheden wel genoeg geld konden lenen. Destijds begon het in Thailand en al snel sloeg de paniek over naar andere landen in de regio.
Die angst leefde de afgelopen dagen in veel obligatiemarkten. Zou de crisis in de obligatiemarkt van het Verenigd Koninkrijk overslaan naar andere obligatiemarkten? En zou er een “Lehmanmoment” komen? Dat verwijzend naar de financiële crisis van 2008 toen de zakenbank Lehman Brothers failliet ging. Zo ver lijkt het nu niet te komen. Naast overeenkomsten zijn er ook een groot aantal verschillen. Allereerst is de Britse obligatiemarkt een relatief kleine, hoewel de Britten dat anders zien. Hierdoor zijn de bewegingen in de koersen relatief groter. Een tweede factor is het gegeven dat de daling van de obligatiekoersen een groot deel technisch was. Door de scherpe stijging van de rente kwamen eindbeleggers zoals pensioenfondsen in een situatie terecht (onder andere door het aanhouden van derivaten) dat zij obligaties moesten verkopen. En dat zou een sneeuwbaleffect kunnen veroorzaken. De centrale bank van het Verenigd Koninkrijk (BOE) zag het probleem en greep in door het opkopen van obligaties. Een ander verschil is dat de Britse premier Truss niet halsstarrig bleef vasthouden aan haar eerder fiscale plannen maar die volledig omgooide. Omdat er altijd een zondebok moet zijn werd minister van financiën Kwasi Kwarteng gevraagd te vertrekken. Zijn opvolger Jeremy Hunt stelde afgelopen zaterdag dat de nieuwe plannen te ver en te snel gingen. De komende dagen zal moeten blijken of hij in staat is om de rust in de markten te kunnen bewerkstelligen. Dat zal hij zeker doen in samenwerking met de BOE. En hoewel de BOE eerder had aangegeven vanaf vandaag (maandag 17 oktober) niet meer te kopen, is de mogelijkheid er nog altijd. In de afgelopen twee en halve week kocht men £ 19 mrd aan obligaties. Het programma waaronder dit gebeurde geeft ruimte voor £ 65 mrd. Een “Lehmanmoment” lijkt ook niet voor de hand te liggen. Sinds de financiële crisis mogen banken geen eigen posities innemen, het zogenoemde handelsboek. Zij ondervinden dus geen grote verliezen door de enorme bewegingen in obligaties. Ook beleggers zullen niet direct gedwongen worden om andere obligaties te verkopen om de verliezen in Britse leningen op te vangen. Maar met de kennis achteraf had Groot-Brittannië beter de euro kunnen invoeren. Dan zouden door de alle andere landen worden geholpen.
