Griekenland

15 mei 2023

"Ik kan niet al mijn geld aan drank en vrouwen uitgeven om vervolgens u om bijstand te vragen." Zes jaar geleden vielen veel Zuid-Europese landen over deze uitspraak heen.

Het was toenmalig minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem die de uitspraak deed in een Duitse krant ten tijde van de Eurocrisis. Het waren met name de zogenaamde PIGS die in de problemen zaten. Portugal, Italië, Griekenland en Spanje kampten met forse overheidsschulden en dat zorgde voor onrust op de obligatiemarkten. De rentes stegen sterk op de kapitaalmarkt omdat er gevreesd werd dat deze landen uiteindelijk failliet zouden gaan. Als leden van de Eurozone deden zij een beroep op de solidariteit van de andere leden. Maar veel landen, met Nederland voorop, waren niet genegen dat zomaar te doen.

Het was met name Griekenland waarvan men vond dat deze onverantwoord omging met de overheidsfinanciën. Een mogelijkheid was om Griekenland uit de Eurozone te zetten de zogenoemde Grexit. Overdreven vonden we toen al en terrecht want strikt genomen is Griekenland een economisch wonder. Afgelopen jaar was de groei van de economie tweemaal het niveau van het Europees gemiddelde. Een succes voor de premier Kyriakos Mitsotakis. Komende zondag (21 mei) gaan de Grieken naar de stembus en de verwachting is dat Mitsotakis Nieuwe Democratische Partij een overwinning zal behalen. De zittende premier kan wijzen op de vele economische successen. Het minimumloon is verhoogd net als de pensioenen. Ook de vennootschapsbelasting is verlaagd wat ervoor heeft gezorgd dat internationale bedrijven als Microsoft en Pfizer fors hebben geïnvesteerd in Griekenland. Ondanks dat is de schuldratio van het land gedaald. “We hebben het goed gedaan in moeilijke tijden” zo stelde Mitsotakis het recent. De beloning kwam eind april. Ratingbureau S&P verhoogde de waardering van Griekse schulden van stabiel naar positief. Men verwacht dat in 2026 het schuldenpercentage gedaald is naar 135% van het Bruto Nationaal Product. In 2020 was dit nog boven de 200%. De kans is dat S&P het “rapportcijfer” voor Griekse leningen gaat verhogen naar BBB min. Dat zorgt ervoor dat ze de status Investment Grade krijgen, hetgeen impliceert dat meer beleggers in Griekse leningen mogen gaan beleggen. Maar de economische successen zorgen wellicht niet voor een klinkende verkiezingsoverwinning. In de verkiezingspolls staat men rond de 35% terwijl dat in 2021 nog boven de 40% was. Een belangrijke factor was het afluisterschandaal. De Griekse geheime dienst heeft diverse journalisten en politici afgeluisterd waaronder Nikos Androulakis, de leider van Pasok-Kinal de derde politieke partij in Griekenland. En wil Mitsotakis verder kunnen regeren na de verkiezingen dan heeft hij Androulakis nodig. En die is niet op dit moment daartoe niet genegen. Maar elke Griek beseft dat er weinig andere mogelijkheden zijn. En een stabiele regering heeft bewezen economische successen te kunnen boeken.