035-6921700
29 augustus 2022
Een halfjaar geleden begon de oorlog in Oekraïne. Het zal in de beleggingsgeschiedenis ingaan als een zwarte zwaan. Een gebeurtenis waar weinigen rekening mee hadden gehouden.
De financiële markten worden nog altijd bepaald door deze oorlog. Het heeft ervoor gezorgd dat veel grondstoffen fors in prijs zijn gestegen, vooral door de boycot van de westerse landen van Russisch gas en olie. Het gevolg is een historisch hoge inflatie. In het verlengde daarvan zijn praktisch alle centrale banken de rente aan het verhogen. Rente is één een van de belangrijkste factoren op de financiële markten. Waarderingen van aandelen zijn daar afhankelijk van en vanzelfsprekend ook de prijsvorming van de rentegevende waardes.
Daarnaast kunnen de winsten van bedrijven worden beïnvloed door de hogere kosten voor grondstoffen. Voor beleggers is het natuurlijk de vraag wat de vooruitzichten zijn. Elke vergelijking met andere oorlogen is onmogelijk omdat ieder oorlog een eigen dynamiek heeft. De Amerikaanse burgeroorlog duurde vier jaar van 1861 tot 1865. In eerste instantie leek het erop dat de rijke Noordelijke staten met redelijk gemak van de relatief armere Zuidelijk staten zouden overwinnen. 90% van de industriële productie kwam uit de Noordelijke Staten. Maar het conflict sleepte zich voort. De Zuidelijke staten financierden de oorlog via de uitgifte van haar eigen munt maar dat zorgde voor een inflatie in 1863 van meer dan 300%. Toen, na de slag bij Gettysburg, de Noordelijke overwinning na overwinning boekten, gaven de zuidelijke staten zich over. Wat volgde na deze burgeroorlog was een enorme economische opbloei. Een belangrijke rol speelde daarbij de aanleg van de Centrale Pacific Railroad die de handel tussen de Zuidelijk en Noordelijke staten bevorderde. De Verenigde Staten kwam in de zogenaamde “Gilded Age” terecht, die zorgde voor de opkomst van bankiers zoals JP Morgan. Na de eerste wereldoorlog ging de VS ook een periode van voorspoed in. De Dow Jones verdubbelde in de vijf jaar na het begin van de oorlog in 1914. Het ging dus de VS voor de wind maar anders was de situatie in Duitsland. De enorme herstelbetalingen die werden opgelegd door de geallieerden zorgden voor een enorme inflatie en uiteindelijk voor de opkomst van extreemrechts met als uitvloeisel de tweede wereldoorlog. Nadat deze oorlog beëindigd was, kwam er mede door het Marshall Plan een sterke economische groei. De Dow Jones steeg van 1940 tot 1950 met meer dan 200%. In Europa was de groei in de periode 1950-1970 zelfs het dubbele van dat in de VS. Natuurlijk is het ongewis hoelang de oorlog in de Oekraïne gaat duren en wie uiteindelijk de “winnaar” zal zijn. Als we uitgaan van een terugtrekking van de Russische troepen dan is er een wederopbouw van Oekraïne nodig en dat kan met name voor West-Europa gunstig zijn. En als Rusland wint? Er zal dan een nieuwe koude oorlog ontstaan. Als de historie dan ook een leidraad is zal dit ook een impuls kunnen zijn voor West-Europa. Maar het blijft een zwarte zwaan.
